කොවිඩ් නමැති වෛරස් රෝගයක් 2020 ජනවාරි මාසය වන විට ලොව පුරා ශීඝ්‍රයෙන් පැතිර යන්නට විය. චීනයේ වූහාන් නුවරින් එහි ව්‍යාප්තිය ආරම්භ වන විට බලධාරීන් පස්බැමි පවා දමමින් නගරය වසන්නට ගත් උත්සාහය ලොවම භීතියට පත් කරන්නට හේතුවක් විය. එරටම කාන්තාවක මෙරට සංචාරයක් අතරතුර ඇතිවූ අසනීප තත්ත්වයක් මත අංගොඩ බෝවන රෝග රෝහලට ඇතුළත් කිරීමෙන් පසු 2020 ජනවාරි 27 වන දින මෙරටින් පළමු කොවිඩ් රෝගියා හමුවූ බව තහවුරු කරන ලදී. එම වසරේම මාර්තු 03 වන දින ඉතාලියේදී ශ්‍රී ලාංකිකයෙකු සම්බන්ධ පළමු සිද්ධිය වාර්තා විය. ඉන් අනතුරුව 2020 මාර්තු 23 දින වන විට, වසංගතය පැතිරීම වැළැක්වීමේ පියවරක් ලෙස ආරක්ෂක හමුදාව විසින් රට තුළ නිරෝධායන මධ්‍යස්ථාන ඉදිකිරීමට පටන් ගෙන තිබුණි. එම වසරේ මාර්තු 25 දින වන විට, හඳුනාගත් රෝගීන් සමග සම්බන්ධ වූ පුද්ගලයින් 14,000 කට අධික සංඛ්‍යාවක් මෙරට බලධාරීන් විසින් සොයාගෙන, එම පුද්ගලයින් ස්වයං නිරෝධායනයට පිටත් කරන ලදී. මෙම වසංගතයේ පළමු රැල්ල සාර්ථකව පාලනය කිරීමට ශ්‍රී ලංකාව සමත් වුවද, වසංගතයේ දෙවන සහ තුන්වන රැල්ල පාලනය කිරීමට අවාසනාවකට අපොහොසත් වීම තුළ මෙරට කොවිඩ් මරණ ඉහළ යන්නට විණ. 2021 අප්‍රේල් මාසයේ සිංහල සහ දෙමළ අලුත් අවුරුද්ද අතරතුර සෞඛ්‍ය සීමාවන් ලිහිල් කිරීමෙන් කොවිඩ් රෝගීන්ගේ හදිසි වැඩිවීමක් සිදුවිය. 2021 අගෝස්තු මාසය වන විට රට තුළ සැලකිය යුතු ලෙස ඉහළ මරණ අනුපාතයක් ඇතිවීමට අධික ලෙස බෝවන ඩෙල්ටා ප්‍රභේදය ද හේතු විය. එම වසරේ අගෝස්තු මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාව ජනගහනය අනුව ලෝකයේ සිව්වන විශාලතම දෛනික මරණ සංඛ්‍යාවක් ඇති රට බවට පත්විය. 2021 අගෝස්තු අවසන් වන විට සෞඛ්‍ය බලධාරීන් සහ දේශපාලන පක්ෂ විසින් රට සම්පූර්ණ අගුලු දැමීමක් ඉල්ලා එල්ල කළ දැවැන්ත පීඩනයෙන් පසුව රට වසා දැමීමට එවක ආණ්ඩුව තීරණය කරන ලදි. මේ ආකාරයට රට අගුලු දමමින් කොවිඩ් මාරයා සමගින් සටන් වැද ආණ්ඩුවත් ජනයාත් දැඩි අසහනයකට පත්ව සිටියේය. පසුව එළඹි ආර්ථික පරිහානියටද මේ කොවිඩ් වසංගතය දැැවැන්ත ලෙස බලපෑවේය. අපට කොවිඩ් පිළිබඳ ඇති එම මතකය ඉතාම අසුන්දරය.
එහෙත් අප යළිත් කොවිඩ් වසංගත තත්ත්වය පිළිබඳ මතක ආවර්ජනයක යෙදුණේ නැවතත් කොවිඩ් පැතිරීමක් පිළිබඳ ප්‍රවෘත්ති පළවීම රටක් ලෙස අප දැඩි සැලකිල්ලට ගත යුතු තත්ත්වයක් වන බැවිනි. නිරෝධායනය, පීසීආර් පරීක්ෂණ, එන්නත්කරණය වැනි මාතෘකා ඔස්සේ නැවතත් අපට 2020න් පසු ඇති වූ ව්‍යසනයක් රටට අත්කර දීමට කොහෙත්ම පුළුවන්කමක් නැත. එහෙත් මේ වන විට ආසියානු කලාපයේ පැතිර යන කොවිඩ් ප්‍රභේදය මෙරටින් හඳුනාගෙන තිබෙන බව ‘දිවයින’ මුල් පිටුවේ සඳහන් පුවත තවත් ඛේදවාචකයක ආරම්භයක් කර ගත යුතු නැත. මෙම නව කොවිඩ් තත්ත්වය කුඩා දරුවන්ට මෙන්ම වැඩිහිටි පුද්ගලයින්ට දරුණු රෝග ලක්ෂණ වර්ධනය කිරීමේ වැඩි අවදානමක් ඇත. එම ඇතැම් සංකූලතා මරණය ළඟා කරදීමට තරම් ප්‍රබල බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ. එබැවින් සමාජීය දුරස්ථභාවය, මුහුණු ආවරණය හෝ මුව ආවරණ භාවිතය, කැස්ස සහ කිවිසුම් යෑමේදී ආවරණය කිරීම, අත් සේදීම සහ සෝදා නොගත් අත් මුහුණෙන් ඈත් කර තබා ගැනීම ගැන අවධානයෙන් සිටීම ඉතා වැදගත් බව සිහිපත් කළ යුතුව ඇත. අප දැනට ද සිටින්නේ දැඩි අවදානම් තත්ත්වයක විය යුතුය. එබැවින් මෙම නොපෙනෙන එහෙත් පෙර සටන් කර පරාජය කරන ලද කොවිඩ් මාරයා යළි ගෙතුළට වද්දා ගත යුතු නැත. ඒ සඳහා අප හොඳ පෙර සූදානමකින් පසුවීම වටී. 2022 දෙසැම්බර් 15 වන දින වන විට, රට තුළ කොවිඩ් රෝගීන් 671,776 ක් වාර්තා වී තිබූ අතර, ඉන් රෝගීන් 16,814 ක් මියගොස් තිබීම ද අප නැවත මතක් කළ යුතුව තිබේ.
