සංචිත ගැන වාර්තා කිරීමේ දී අන්තර් ජාතිකව පිළිගත් ප්‍රමිතීන් මඟහැරලා FactCheck.lk පැහැදිලි කරයි
ශ්‍රී ලංකාවේ නිල විදේශ සංචිතවල ප්‍රමාණය වාර්තා කර ඇත්තේ සත්‍ය වශයෙන් තිබෙනවාට වඩා ආසන්න වශයෙන් ඩොලර් බිලියන 1.4 කට වැඩි අගයකින් බව ත්‍්ජඑක්‍යැජනගකන පළකර ඇති නව පැහැදිලි කිරීමකින් අනාවරණය කරයි.
ශ්‍රී ලංකාව විදේශ සංචිත ගැන වාර්තා කරන ආකාරය ගැන ත්‍්ජඑක්‍යැජනගකන දකින ගැටලු යන මෙම පැහැදිලි කිරීමට අනුව චීන මහජන බැංකුවෙන් ලැබුණු රෙන්මින්බි බිලියන 10ක මුදල් හුවමාරුවක් (ආසන්න වශයෙන් ඩොලර් බිලියන 1.4 ක්) සංචිතවලට එකතු කර වාර්තා කිරීම නිසා මෙම තත්ත්වය මතුව ඇත. මෙම මුදල් හුවමාරුව අන්තර්ජාතික ප්‍රමිතීන්ට අනුව සංචිත වත්කමක් ලෙස සැලකීමට නොහැකිය.
අන්තර්ජාතික මූල්‍ය අරමුදලේ ගෙවුම් ශේෂ අත්පොතේ 6 වන සංස්කරණයෙන් සංචිත වත්කම් සම්බන්ධයෙන් වාර්තා කිරීමේ ප්‍රමිතිය හඳුන්වාදී ඇත. ඊට අනුව සංචිත වත්කමක් ද්‍රවශීල නොහොත් වඩාත්ම කොන්දේසි විරහිත ආකාරයෙන් පහසුවෙන් ලබාගත හැකි විය යුතුවේ. මෙම ප්‍රමිතිය තෘප්ත කිරීමට චීන මහජන බැංකුවෙන් ලැබුණු මුදල් හුමවාරුව අසමත්ය. එම මුදල් හුවමාරුව භාවිතයට ගැනීම අරබයා කොන්දේසි පනවා තිබීම එයට හේතුවේ. කෙසේ වුවත් අනාගතයේදී ඒවා ඉවත් කිරීමටත් ඉඩ ඇත.
මෙවැනි පසුබිමක සංචිත නොවන වත්කමක් එකතු කර දැක්වීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ නිල සංචිතවල ප්‍රමාණය සත්‍ය අගයට වඩා වැඩිකර පෙන්වීමක් සිදුවේ. උදාහරණයක් ලෙස 2025 මැයි මාසයේ රටේ නිල සංචිත ප්‍රමාණය වාර්තා කෙරුණේ ඩොලර් බිලියන 6.3ක් ලෙසය. නමුත් මෙම වාර්තාකරණය අන්තර්ජාතික ප්‍රමිතීන්ට යටත්ව සිදුකෙරුණේ නම්, එම අගය ඩොලර් බිලියන 4.9 ක් විය යුතුව තිබිණ.
නිවැරදි නොවන මෙම වාර්තාකරණය දේශපාලකයන් මෙන්ම රජයේ නිලධාරීන් ද නැවත නැවතත් ඔවුන්ගේ අදහස් දැක්වීම්වලට යොදාගෙන ඇත. එකිනෙකින් වෙනත් ක්‍රම දෙකකට සංචිත ගණයට කර එහි වර්ධනය ඉදිරිපත් කර තිබීම මෙයට ප්‍රධාන හේතුවක් වී ඇත. එනම් චීන මුදල් හුවමාරුව රහිතව ගණනය කළ සංචිත අගය සහ එය ඇතුළත් කළ සංචිත අගය සමග සංසන්දය කිරීමයි. මේ නිසා 2022 අප්‍රේල් මාසයේ සිට රටේ සංචිතවල වර්ධනය සම්බන්ධයෙන් පලව ඇත්තේ ඉඳුරාම වැරදි අදහස් යැයි ද එහි දැක්වේ.
